Landbouw kan oplossing bieden voor klimaatprobleem

Verschillende POP3-projecten zijn gestart om oplossingen aan te dragen voor de klimaatproblematiek.

In het toekomstig gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB) zal klimaat een nog grotere plaats innemen, zo heeft de Europese Commissie onlangs medegedeeld.

Belangrijke rol bij terugbrengen uitstoot broeikasgassen

Tijdens het ZLTO-congres van 14 december 2017 werd eveneens uitgebreid stil gestaan bij de klimaatproblematiek. ZLTO-voorzitter Hans Huijbers stelde dat “boeren een oplossing hebben”.

Urgenda directeur Marjan Minnesma sloot daarbij aan: “De urgentie is groot om snel aan de slag te gaan met het terugbrengen van de uitstoot van broeikasgassen. De landbouw kan daar een belangrijke rol bij spelen.”

Het toekomstig gemeenschappelijk landbouwbeleid

In de mededeling van de Europese Commissie over het nieuwe GLB neemt klimaat een belangrijke plek in. Als één van de belangrijkste doelen wordt genoemd: intensiveren van milieuzorg en klimaatactie en bijdragen aan de verwezenlijking van de milieu- en klimaatdoelstellingen van de EU.

Maatregelen gericht op bodemvruchtbaarheid worden als essentieel gezien. Boeren en tuinders zijn volgens de Commissie belangrijke actoren die bij kunnen dragen aan het verwezenlijken van de doelstellingen. Hoe dit wordt uitgewerkt in een mogelijk POP4 moet uiteraard nog blijken.

Halve graad maakt wereld van verschil

Marjan Minnesma betoogde op het ZLTO-congres dat de effecten van het verschil tussen 1,5 en 2,0 graden temperatuurstijging groot zijn. “Bij een stijging van 2 graden verdwijnen de koraalriffen en is overleven in de Sahara vrijwel onmogelijk. Dat laatste kan 100 miljoen klimaatvluchtelingen tot gevolg hebben.

Als we niets doen, gaan we zelfs naar 4 graden stijging. De CO2-uitstoot is in Nederland onverminderd hoog. Nu moeten we aan de slag om het tij te keren.”

100% duurzame energievoorziening in 2030

Urgenda heeft een rapport opgesteld, waarin wordt aangetoond dat Nederland een 100% duurzame energievoorziening kan realiseren in 2030. Ze hebben berekend wat er nodig is om dit te doen en welke dilemma’s er zijn.

Uitgangspunt is het streven naar een duurzaam en betaalbaar energiesysteem in 2030, zonder gebruik te maken van olie, kolen en gas. “Het kan, er zijn geen technische belemmeringen, maar we moeten het wel samen willen doen”, zegt Minnesma.

Wat kan de landbouw doen?

De landbouw kan in brede zin een grote bijdrage leveren aan de vermindering van de broeikasgassen. Een belangrijke oplossingsrichting is het opslaan en vasthouden van koolstof in de bodem.

Minnesma riep boeren en tuinders op om bodemvraagstukken aan te pakken. “Het is heel mooi dat de landbouw de laatste dertig jaar al flink reduceert op CO2-uitstoot. En misschien moeten boeren wel geld gaan verdienen met het vasthouden van koolstof in de bodem”, stelde ze voor.

Ze noemt meer voorbeelden, waarin de agrofood-sector het voortouw kan nemen:

  • Geen kunstmest meer uit methaan, maar uit water.
  • Kassen voor 95% verwarmen via geothermie.
  • De mengvoerindustrie moet op zoek naar andere grondstoffen dan soja.
  • Mest dichtbij benutten.
  • De consument moet meer plantaardige eiwitten gaan gebruiken.
  • Vermindering van voedselverspilling.

Om de omslag in de komende 15 jaar te realiseren, is volgens Minnesma moed en daadkracht van iedereen nodig. Minnesma: “Niemand kan het alleen, samenwerken is nodig. Het bedrijfsleven, de overheid, maatschappelijke organisaties, maar ook de supermarkten moeten de handen ineen slaan.

De supermarkten hebben een sleutelpositie. Ze moeten zorgen dat de boeren een eerlijke prijs krijgen, zodat deze de financiële middelen hebben om de noodzakelijke veranderingen op hun bedrijf door te voeren.”