Halveren voedselverspilling in 2030

Samen met bedrijven, maatschappelijke organisaties en kennisinstellingen wil het kabinet in 2030 de voedselverspilling halveren. Nederland dient koploper te worden in de strijd tegen voedselverspilling.

Dat is de ambitie van de Taskforce Circular Economy in Food. De Taskforce is vorig jaar opgericht en bestaat uit bedrijven uit de voedselketen en vertegenwoordigers vanuit de overheid, maatschappelijke organisaties en kennisinstellingen. Ook in POP3 projecten wordt gewerkt aan het verminderen van de voedselverspilling. Hieronder een overzicht van een palet van initiatieven.

Consument grootste boosdoener

In Nederland wordt jaarlijks circa 2 miljoen ton aan voedsel verspild in alle schakels van de voedselketen, inclusief consumenten. Deze groep is de grootste veroorzaker van voedselverspilling. Elk jaar wordt er voor  gemiddeld 41 kilo voedsel per persoon weggegooid. In Europa is voedselverspilling zelfs verantwoordelijk voor 6 procent van de totale uitstoot aan broeikasgassen. Dat moet anders, vindt de Taskforce Circular Economy in Food.

Kabinet draagt 7 miljoen bij

De Taskforce werkt aan het tegengaan van voedselverspilling in de keten en bij de consument. Men monitort de voortgang en impact en kijkt naar de verandering van spelregels. Het kabinet draagt hieraan 7 miljoen euro bij. Dit geld wordt besteed aan innovatie, onderzoek, monitoring en voorlichting. 

Samenwerken is hard nodig

Daniëlle Kretz, beleidscoördinator van LNV en actief in de Taskforce vertelt: “De afgelopen jaren zijn veel pogingen gedaan om voedselverspilling te verminderen. Dat lukte nooit echt goed, door gebrek aan samenwerking tussen bedrijven, organisaties en overheid. De ene partij wist bijvoorbeeld niet dat voor zijn probleem bij een andere partij een oplossing was bedacht.

Nu worden krachten gebundeld en vinden en delen partijen samen oplossingen. Door met zelfde typen bedrijven bij elkaar te zitten. Of door met schakels in een keten samen oplossingen te zoeken voor de hele keten. Doordat de taskforce het onderwerp voedselverspilling agendeert, gebeurt er meer.”

Wetten en regels staan verandering soms in de weg

Bij verandering van wet- en regelgeving heeft LNV een belangrijke rol. Daniëlle Kretz “Soms zit wet- en regelgeving in de weg of is voor meerder uitleg vatbaar. Wij kijken welke spelregels anders of duidelijker moeten, zonder concessies te doen aan de voedselveiligheid. Sommige reststromen mogen nu namelijk niet verwerkt worden”.

Voorbeelden van aanpassingen zijn: Europese lijst van producten waar geen houdbaarheidsdatum op hoeft te staan uitbreiden en de houdbaarheid van producten duidelijker maken voor consumenten.

POP3-project de Laarhoeve: een antwoord op voedselverspilling

Ook binnen POP3 wordt er gewerkt aan het tegengaan van voedselverspilling. De Laarhoeve is met POP3-subsidie van de provincie Noord-Brabant aan de slag gegaan met het verwerken van tweede klasse groenten, fruit en eieren tot producten met een toegevoegde waarde.

Producten die niet geschikt zijn voor de versmarkt, vanwege een afwijkende vorm, kleur of rijpheid, worden doorgaans niet geoogst, verwerkt tot veevoer of weggegooid. Steeds meer boeren en telers vinden dat zonde en willen hun tweede klasse producten verwerken tot hoogwaardiger producten. Dat kan dus op de Laarhoeve.

Marjon Krol, werkzaam bij ZLTO, is betrokken bij het project. “We gaan in dit project niet alleen met koks werken aan nieuwe producten, ook financiële aspecten zoals kostprijsberekeningen, het design en de marketing van de producten. Het vinden van een ingang bij retailers en het vinden van nieuwe afzetkanalen zijn een uitdaging”. 

Verspilling is verrukkelijk

Kort geleden is ook het platform ‘Verspilling is Verrukkelijk’ in de lucht gegaan. Met dit platform werken achttien bedrijven  met MVO Nederland samen om de boodschap te verkondigen dat voedsel te kostbaar is om te verspillen. Ze organiseren evenementen en campagnes om bedrijven en consumenten aan te sporen tot minder voedselverspilling. Het “verspillingsschap” is een van de eerste campagnes van het platform.

Verspillingsschap bij supermarkten

Bij de Jumbo Verberne in Wageningen is het eerste verspillingsschap van Nederland geopend. In dit schap staan producten die zijn gemaakt van ingrediënten die normaal gesproken verloren zouden gaan. Je kunt daarbij denken aan kromme groente, oud brood of fruit dat niet geschikt is voor de verkoop. Daar worden dan andere producten van gemaakt.

Onderzoek door WUR

De WUR is ook betrokken bij het project. Zij onderzoeken de consumentenacceptatie van de producten in het verspillingsschap. Daarbij wordt bijvoorbeeld gekeken naar welke verpakkingen de consument aantrekkelijk vindt, welk type consument kiest voor verspillingsproducten en de ideale prijsstelling. Met al deze initiatieven zijn de eerste stappen naar minder voedselverspilling in elk geval gezet!