Handen en voeten aan de Bodemstrategie
De kwaliteit van de bodem krijgt in de landbouw steeds meer aandacht, omdat de bodemkwaliteit onder druk komt te staan. Aandacht voor de hoeveelheid organische stof, het bodemleven, ondergrondverdichting en de bodemdaling in veenweidegebieden is nodig.
Je leest hier over een aantal initiatieven rondom het verbeteren van de bodemkwaliteit: In een brief van 23 mei 2018 aan de Tweede Kamer over bodemstrategie pleit de minister van LNV voor duurzaam bodembeheer. Daarnaast wordt in diverse bijeenkomsten en POP3-projecten zichtbaar dat er al veel gebeurt op dit vlak.
Kamerbrief over bodemstrategie
De minister van LNV wil dat in 2030 alle Nederlandse landbouwbodems duurzaam worden beheerd. Dit geeft ze aan in een brief aan de Tweede Kamer. Ze constateert dat er al vele voorbeelden van duurzaam bodembeheer in de praktijk zijn, die getuigen van het toenemende belang hiervan. In aansluiting hierop wil ze met het bedrijfsleven, maatschappelijke organisaties en overheden komen tot een breed gedragen programma landbouwbodems.
Onderdelen van dit programma zijn: beheer van organische stof en bodemvruchtbaarheid, beheer van bodemstructuur en beheer van bodemleven en weerbaarheid. Vanuit de klimaatopgave investeert LNV ruim € 6 mln. in eerste acties, gericht op het bevorderen van duurzaam bodembeheer in de landbouwpraktijk. Het opslaan en vasthouden van koolstof in landbouwbodems levert immers een bijdrage aan de klimaatopgave.
Congres De Nieuwe Bodem
Op 22 november was in de Aeres Hogeschool in Dronten een congres over de Nieuwe Bodem. Hier waren ongeveer 100 mensen op afgekomen, van wie het grootste deel boeren en/of hun opvolgers. Een inspirerende bijeenkomst, waar diverse praktische verhalen werden verteld over de bodem.
Inititatief Bewust Bodemgebruik
Bert Gijsberts, boer en adviseur, vertelde over het initiatief Bewust Bodemgebruik. Dit is een netwerk van mensen en organisaties, dat aandacht vraagt voor de bodem als drager van maatschappelijke opgaven. “De kwaliteit van de bodem is het fundament voor een goede boerentoekomst”, aldus Gijsberts.
Bijdrage boer aan duurzaam bodembeheer
Gera van Os, lector duurzaam bodembeheer van de Aeres Hogeschool, benadrukte het belang van investeren in de bodem. Ze benoemde de knoppen waar de boer aan kan draaien:
- Management van organische stof (gebruik vaste mest of compost)
- Gewasrotatie, meer maaivruchten (gras, granen) in rotatie
- Rassenkeuze, groenbemesters, vanggewassen
- Grondbewerking (minder of niet-kerende grondbewerking)
- Verminderen verdichting van de bodem (verlagen wieldruk, lichtere machines)
- Beregening en drainage
- Precisietechnieken, inclusief tools en modellen
- Akkerranden, oeverbeplanting
Precisiebemesting: belangrijk onderdeel van goed bodemgebruik
De Dag van de Precisiebemesting op 23 november 2018 in Wageningen ging onder andere over het vervangen van kunstmest door precisiebemesting met circulaire meststoffen. Daarnaast ging Jan de Wit van het Louis Bolk Instituut in op het belang van goed landgebruik. Hij hield een pleidooi voor een systeem van 60-20-20 voor een melkveebedrijf: 60% blijvend grasland, 20% gras met rode en witte klaver (3 jaar) en 20% bouwland (3 jaar).
Op 28 november 2018 werd tijdens de Rundvee & Mechanisatie Vakdagen in Gorinchem het congres ‘Bodem en Bemesting in de toekomst: Preciezer, duurzamer en efficiënter’ gehouden. Hier werden onder andere verschillende pitches gehouden, waarin machines, sensoren, meststoffen en adviessystemen werden gepresenteerd. Daarnaast konden diverse stands op de beurs worden bezocht die met dit thema bezig zijn.
De vele presentaties van beide bijeenkomsten kunnen worden ingezien via deze link.
POP3-project Verminderen ondergrondverdichting
Verschillende POP-projecten zijn gericht op het verbeteren van de bodemkwaliteit. Een voorbeeld is het project Verminderen ondergrondverdichting.
Bodemverdichting is een sluipend proces dat leidt tot de toename van afspoeling, de afname van het waterconserverend vermogen van de bodem en een afname van de opbrengst. Bodemverdichting wordt verergerd door bewerking van het land met zware machines, bij natte (weers)omstandigheden of door een eenzijdig bouwplan met ondiep wortelende gewassen.
In dit project gaan loonwerkers en hun klanten (hoofdzakelijk melkveehouders) samen een kennis- en ontwikkeltraject in welke is gericht op het voorkomen en het opheffen van bodemverdichting.
