Voorkomen van emissies door kennisverspreiding

In Noord Brabant vormen nitraat en fosfaat het grootste knelpunt bij het voldoen aan de Kaderrichtlijn water. In 2015 voldeed slechts 25 % van de KRW-wateren aan de stikstofdoelstelling en 34 % aan de fosfaat doelstelling. Dit moet naar 100 % in 2027.

Landbouwemissies zijn een belangrijke oorzaak voor dit probleem en moeten de komende jaren fors verminderen. Het Brabantse POP3 project “Academie ter vermindering van perceelemissies” wil hier een bijdrage aan leveren. Dit project is gericht op kennisverspreiding (maatregel 1 van POP3).

Nauwkeuriger bemesten

Stikstof is nodig voor een goede groei, maar er zijn allerlei oorzaken waardoor de stikstof die wordt toegediend uiteindelijk niet gebruikt wordt door de plant. Via af- en uitspoeling ontstaan hierdoor emissies. Dit is slecht voor het milieu, maar ook voor de portemonnee van de ondernemer.

Met betrekking tot fosfaat geldt min of meer hetzelfde. Door nauwkeuriger te bemesten en meer rekening te houden met de al aanwezige fosfaat kan af- en uitspoeling aanzienlijk verminderd worden.

Bestaande kennis onder de aandacht brengen

Technische maatregelen en aanpassingen in de teelttechniek kunnen de perceelemissies beperken. Het gaat daarbij om:

  • een scherp bemestingsplan,
  • een goede organische stofbalans
  • het goed gebruiken van bodem- en gewasanalyses
  • regenwater zoveel mogelijk vasthouden om daarmee afspoeling te voorkomen

Het ontbreekt bij de ondernemers vaak aan kennis om de maatregelen te gaan toepassen. Het project brengt technische, praktische en haalbare oplossingen onder de aandacht van boeren en tuinders.

Kees Vrolijk uit Fijnaart bijvoorbeeld legt greppels aan om het regenwater zo lang mogelijk vast te houden, waardoor nutriënten minder naar het oppervlaktewater afspoelen. In een filmpje op youtube geeft hij uitleg.

Verschillende methodieken voor kennisverspreiding

Centraal in het project staan drie studiegroepen. Eén groep voor klein-fruit, één groep akkerbouwers klei en één groep akkerbouwers zand. Per groep worden activiteiten georganiseerd, waarbij het kan gaan om:

  • themabijeenkomsten en trainingen, die zich goed lenen voor het verdiepen van een specifiek onderwerp. Een voorbeeld hiervan is bodemverdichting of groenbemesters.
  • demonstraties, die met name geschikt zijn om specifieke technieken in het veld te tonen aan de telers, zoals recirculatiesystemen, druppelirrigatiesystemen, aanleggen van drempels of greppels etc.
  • workshops, die een geschikte werkvorm zijn om interactief met een groep telers een bepaald onderwerp uit te diepen en ervaringen te delen, bijvoorbeeld over druppelirrigatie, recirculatie en slim bemesten
  • excursies, die zich lenen voor het bezoeken van specifieke objecten bij andere telers

De projecten van de maatregel kennisverspreiding in POP3 dragen er aan bij dat bestaande kennis zo snel mogelijk in de praktijk wordt toegepast.