Onderdelen EIP-Agri aan de hand van Nieuwkomers in de landbouw
EIP-Agri bestaat uit meer dan alleen de innovatieprojecten (Operational Groups) in POP3. Ook de Focus Groups en Thematic Networks zijn onderdelen van EIP-Agri.
Dit bericht gaat over de verschillende onderdelen van EIP-Agri en hun samenhang aan de hand van het onderwerp ‘Nieuwkomers in de landbouw’.
EIP-Agri
Het European Innovation Partnership voor de landbouw (EIP-Agri) werkt aan de bevordering van een concurrerende en duurzame land- en bosbouw in alle lidstaten van Europa door het versterken van onderzoek en innovatie.
In de huidige GLB-programmaperiode (2014-2020) is EIP-Agri van start gegaan en de verwachting is dat het doorloopt in de volgende periode. De Europese Commissie heeft veel effort gestoken in EIP-Agri, onder andere door een speciaal servicepoint hiervoor in te richten.
EIP Focus Groups
Focus Groups zijn tijdelijke groepen van experts die zich richten op een specifiek onderwerp en kennis en ervaring delen. De deskundigen kunnen boeren, adviseurs, wetenschappers of andere relevante actoren zijn. Er zijn inmiddels 42 Focus Groups. De organisatie wordt gedaan door het Servicepoint EIP-Agri.
EIP Focus Groups 'New entrants into farming'
Andries Visser van de WUR heeft deelgenomen aan de Focus Group ‘New entrants into farming’, waarvan het eindrapport in 2016 is verschenen: “Eén van de conclusies van de groep was dat er weinig onderzoek is gedaan naar nieuwkomers in de landbouw.
Het beeld wat uit de gesprekken naar voren kwam was dat nieuwe toetreders kleinere boerderijen hebben, vaker korte ketens opzetten, hoger opgeleid zijn en vaker vrouw zijn dan in de reguliere landbouw.”
Belangrijke bronnen
Nieuwkomers vormen belangrijke bronnen van innovatie en ondernemerschap in de landbouw. Andries: “Ze introduceren nieuwe kennis of technieken, ze zijn vaak met duurzame vormen van landbouw bezig en ze ontwikkelen, soms noodgedwongen, nieuwe organisatievormen, zoals shared farming, voorfinanciering of crowdsourcing.”
Elk van de Focus Groups stelt aanbevelingen op voor het Horizon 2020 programma (straks Horizon Europe) en voor Operational Groups.
EIP-Agri Thematic Networks
Eén van de projectvormen in Horizon2020 zijn de Thematic Networks. Daarvan zijn er 35, een aantal is inmiddels afgerond. Hierin werken onderzoek en praktijk samen om praktisch toepasbare kennis voor de landbouw beschikbaar te maken.
Thematic Network 'Newbie'
Een van de Thematic Networks is Newbie, een netwerk voor nieuwkomers in de landbouw. Deze is voortgekomen uit het advies van de Focus Group.
Het zal geen verbazing wekken dat Andries Visser hier ook aan deelneemt: “Het Newbie-netwerk werkt aan de ontwikkeling en verspreiding van nieuwe businessmodellen. Gericht op opvolgers en boeren die volledig from scratch in de sector starten.
Ze hebben te maken met allerlei uitdagingen en problemen. Via het Newbie-netwerk helpen we ze om die hindernissen te overbruggen. Dat doen we door het organiseren van discussiebijeenkomsten, we hebben een Newbie-videokanaal en we reiken een jaarlijkse prijs uit voor een innovatief nieuw businessmodel.”
EIP-Agri Operational Groups
In de EU worden de POP3-innovatieprojecten “Operational Groups” genoemd. In Nederland verwachten we deze programmaperiode ca. 275 Operational Groups. In de gehele EU zijn dat er 4000.
Er zijn twee Operational Groups op het gebied van nieuwkomers in de landbouw gestart: Land in Verbinding en Startersboerderij. Deze zijn niet voortgekomen uit de Focus Group of Thematic Network, maar kunnen hier wel informatie uit halen.
In theorie kunnen Operational Groups aanleiding zijn voor Focus Groups en Thematic Networks. Daar zijn nog geen voorbeelden van.
Operational Group 'Land in verbinding'
Maria van Boxtel, van Land & Co, is projectleider van Land in Verbinding. “Met dit project willen we dat meer jongeren van buiten de landbouw de kans krijgen om een bedrijf over te nemen en dat meer landbouwers een opvolger kunnen vinden.
We brengen ze met elkaar in contact, maar dat is niet genoeg voor een goede bedrijfsovername. Je moet elkaar echt leren kennen. Daarom begeleiden we de twee partijen langere tijd. Met Land in Verbinding hebben we samen met boeren een checklist ontwikkeld, met alle onderwerpen die de twee partijen zouden moeten bespreken.”
Datingsite
Maria van Boxtel voert ook het secretariaat van Landgilde, een “datingsite voor boeren zonder land en landeigenaren zonder boer”. Landgilde richt zich op biologische bedrijven. Maria: “Naast de datingsite organiseren we startersdagen en landmarkten. Op de laatste landmarkt waren 120 mensen, waarvan zo’n 80 ter plekke speeddates hielden.”
