Stadsboerin Doetinchem finalist voor Europese prijs
“Overheden komen nu naar ons, omdat ze geïnteresseerd zijn in onze aanpak.”
Ellen Willems creëerde met Stadsboerin in Doetinchem natuur én een sociale, groene huiskamer. Het is een ontmoetingsplek geworden waar iedereen welkom is, op drie hectare land met moestuinen, een gezellige ontvangstruimte en een winkel. Stadsboerin Doetinchem is als enige Nederlandse inzending finalist voor de Europese ARIA-prijs in de categorie sociaal economische plattelandsprojecten. Ellen vertelt over haar aanpak en wat er, mede dankzij LEADER, is bereikt.
Met welk idee ben je in 2019 met Stadsboerin begonnen?
“Ik wilde een plek maken waar mensen verbinding met de natuur ervaren en meer te weten komen over waar hun eten vandaan komt. Een plek waar mensen ervaren hoe fijn het is om buiten te zijn, in een groene omgeving. Én het moest een plek zijn waar sociale verbinding ontstaat tussen mensen met verschillende achtergronden. Ik kon een lap grond van 1.500 m2 huren op het terrein van de voormalige gevangenis De Kruisberg. Met een stel vrienden en een beetje spaargeld ben ik daar met een moestuin begonnen. Die ging in 2020 open.”
Waarom vond je dat nodig in Doetinchem?
“Er zijn veel mensen hier die geen idee hebben waar hun eten in de supermarkt vandaan komt, hoe het groeit, in welk seizoen welke groente beschikbaar is. Ze kennen geen enkele vogel meer en vinden insecten maar vies. De intensieve landbouw om Doetinchem heen verandert daar niet zo veel aan. Ik wilde laten zien dat er ook natuurinclusieve voedselproductie bestaat.”
We zijn vier jaar verder. Heb je de plek die jou voor ogen stond gerealiseerd?
“O ja. En veel meer. Het is veel groter geworden dan ik vooraf had bedacht. De 1.500 m2 zijn drie hectare geworden; twintig keer zo groot. Er zijn nu twee moestuinen, een vlindertuin annex bloemenpluktuin, een kas, een boomgaard, varkens en kippen. We hebben een keuken, een winkel, een terras buiten, een lange tafel binnen. Daar kunnen we eten, werken of lekker bij de houtkachel zitten. We hebben een kok, iemand die de horeca regelt en twee tuinders in dienst. Ik ben heel blij dat we dit stukje Doetinchem hebben veranderd van een veld grassprieten in een biodivers stuk natuur.”
Welke activiteiten?
“Waar moet ik beginnen? Vanochtend was onze eerste activiteit: schoolontbijt maken voor 207 leerlingen van een school in de buurt. Dat doen we elke schooldag. Ik ben niet zo van de dikke plannen en lang overleggen op het gemeentehuis. Ik begin liever gewoon. Het mooie is dat overheden nu naar ons komen, omdat ze geïnteresseerd zijn in onze aanpak. Vanmiddag komen onze migrantenjongeren, die samen elke week koken, spelletjes doen, buiten sporten. We zijn ook een inburgeringsplek voor volwassen, die dan ook vaak weer koken.
We geven veel workshops. Zo is er vanavond een workshop fermenteren. Maar we geven ook gratis workshops hoe je met een kleine beurs gezond kookt. Overdag verkopen we in de winkel onze eigen producten en producten van boeren uit de omgeving. Dit najaar hadden we een pompoenenmarkt, waar we honderden pompoenen van een boer uit Heurne hebben verkocht. Dus voor de agrarische sector hebben we ook een rol. Mensen komen bij ons eten. Of ze komen voor de pannetjesactie: we scheppen een afhaalmaaltijd in hun eigen pan. In coronatijd gestart, maar nog steeds populair. De ingrediënten komen van ons land of van boeren in de buurt. Stadsboerin is ook gewoon een geliefde plek om te zijn. Niet alleen uit Doetinchem, maar ook uit dorpen eromheen komen volwassenen en kinderen hierheen.”
Welke hulp heb je van LEADER gehad?
“We hebben LEADER-subsidie aangevraagd en gekregen. Daarvan hebben we onder meer een elektrische bus en een koelcel aangeschaft. Met de koelcel hebben we veel geoogste producten kunnen bewaren. Dat hielp enorm bij de start!”
Vijftig vrijwilligers
“Tekort aan vrijwilligers is er nooit. Er werken hier mensen die het gewoon lekker vinden om, met een mooi project of lekker buiten, bezig te zijn. Maar ook mensen met een burn-out of mensen die zich alleen voelen en hier nieuwe contacten opdoen. Jongeren die voorheen alleen maar op hun kamer wiet zaten te roken, of onder behandeling staan van een psychiater, helpen ons.
We hebben een vaste ploeg van vijftig vrijwilligers en veel mensen die tijdelijk meedoen, bijvoorbeeld tot ze weer naar hun reguliere werk kunnen. Mensen knappen hier op. Het enige wat ik vraag is een goed humeur en daarmee ook een positieve bijdrage.”
Hoe zorg je voor continuïteit?
“Financieel gaat het goed. We hebben in vier jaar tijd bewezen dat we in een behoefte voorzien. Niet alleen als groene huiskamer. Maar ook voor de gemeente en verschillende diensten en instellingen. We hebben bijvoorbeeld afspraken met twintig scholen, die een paar keer per jaar bij ons komen. Ik sluit inmiddels contracten af voor drie jaar met verschillende instanties. We willen het nu terrein zelf aankopen, zodat we Stadsboerin veilig stellen en onze ambities – onder meer een groen leslokaal - kunnen waarmaken.”
Voor meer informatie Stadsboerin Doetinchem. Breng hier ook je stem uit!
