Plattelandsontwikkeling Friesland in de lift: "LEADER heeft het effect van een steen in een vijver"

Nieuwsbericht | 11-01-2024 | 14:38

Lia: “Als LAG-coördinator ondersteun ik de LAG (Lokale Actiegroep) in zijn geheel. Denk hierbij aan het organiseren van vergaderingen of initiatiefnemers van projecten begeleiden om tot een goede aanvraag te komen. Het adviseren over verbreding van projecten, mensen in contact brengen zodat zij kennis en ervaringen kunnen delen. Kort gezegd ben ik de spin in het web en help mensen om tot een gedegen projectplan te komen, zodat het idee/ project een grote kans van slagen heeft om tot uitvoer te komen.”

Waardevolle interventie

“LEADER heeft een flinke subsidiepot, dat helpt mensen echt als laatste duwtje in de rug om projecten uit te kunnen voeren. Het zijn vaak de grotere projecten, waarbij de hulp en begeleiding die ze erbij krijgen van belang is. Alle LEADER-projecten zijn bottom-up waar actief door inwoners van het gebied aan meegedacht is, dus het is echt voor én door de regio.”

Plattelandsrecreatie

“Iets wat steeds vaker naar voren komt is plattelandsrecreatie. Dus hoe maak je het platteland interessant en zorg je ervoor dat mensen langer recreëren in agrarisch gebied? Een mooi voorbeeld daarvan zijn boerenbedrijven die activiteiten organiseren voor dagjesmensen en toeristen. Daarbij krijg je meer te weten over het boerenbedrijf; dat is iets wat je in de stad niet vindt. Hiermee zoeken we de verbinding met de mensen uit de stad en kunnen we er meer uit halen.

Verscheidene thema’s

Volgens Lia is het pallet aan initiatieven heel divers; plattelandsrecreatie is niet de hoofdmoot. “De focus ligt op verschillende thema’s: duurzaam ondernemen, het versterken en uitdragen van de identiteit van het gebied, een gezonde omgeving en ruimte voor de toekomst. LEADER heeft het effect van een steen-in-een vijver. Veel mensen werken mee, waaronder een hoop vrijwilligers. Netwerken worden versterkt of vergroot en daarmee wordt een impuls gegeven aan de leefbaarheid op het platteland. Mensen doen het met elkaar en krijgen ook veel voor elkaar. Dat is super om te zien.”

Basisvoorzieningen behouden

“Een gezonde omgeving gaat ook over het vergroten van biodiversiteit. De voedselbossen, de dorpstuinen, gezamenlijke groenlocaties. Maar we hebben het ook over ‘de toegankelijke regio’. We zitten in een plattelandsgemeente en we willen natuurlijk allemaal minder auto’s. Maar hier gaat maar één keer per uur, of zelfs soms maar 3 keer per dag een bus. Dan ben je dus niet mobiel. Het is dan dus ook goed om na te denken over alternatieve vervoersconcepten. Dat zou een mooi project kunnen zijn.

Een ander mooi project kan gaan over het tegengaan van leegstaande panden en zorgen dat er bepaalde basisvoorzieningen blijven. Ik heb meegemaakt dat dorpsbewoners samen een multifunctionele accommodatie realiseerden, waar zowel naast woonruimte voor een huisarts, een huisartsenpraktijk en apotheek in werd gerealiseerd. Inwoners hebben stinkend hun best  gedaan om een arts te werven om in dat dorp te komen wonen.”

Bredere samenwerking

“Met LEADER hebben we veel verschillende projecten gerealiseerd. Ik denk dat juist nu de verbinding tussen de projecten van belang is. Dat kan zijn de samenwerking binnen een gebied opzoeken, maar juist ook daar buiten met andere (LEADER) regio’s. Er is per gebied een grens getrokken, maar dat is slechts een denkbeeldige grens. Dus zoek elkaar op en versterk elkaar!”

Stip op de horizon

Lia heeft een duidelijk beeld van haar ideale platteland in 2028. “De kwaliteiten die het platteland zo prachtig maken extra benadrukken; het landelijke karakter blijft en maken we mooier. Door bijvoorbeeld de typisch Friese boerderijen te renoveren en te behouden door het een nieuwe bestemming te geven. Nij Kleaster is hier een prachtig voorbeeld van. Of het voormalig kerkgebouw ‘Het Mammemahús’, wat nu een cultuurtheater is.

Daarnaast gaat het ook om het versterken van sociale verbindingen op het platteland bv door het opzetten van dorpstuinen/dorpswinkels en korte ketens van de boer naar de consument. Hier ontstaan nieuwe contacten. En denk aan natuureducatie bij de boer over de instandhouding van de weidevogels, educatie over het versterken van de biodiversiteit.

Ik vind het erg belangrijk dat voorzieningen bereikbaar zijn en blijven, er gewerkt wordt naar inclusiviteit en zie ik graag verbinding tussen projecten. Wees geen concurrent van elkaar, maar zoek de samenwerking op en creëer win-win.”

Oproep aan geïnteresseerden

“Elk LEADER-gebied heeft een eigen streekkantoor, waar LAG-coördinatoren en andere subsidieadviseurs zitten om je te helpen. Lia is te vinden in het oude raadshuis in het centrum van Franeker, een locatie die voor iedereen goed bereikbaar is. ”

LEADER staat voor "Liaison Entre Actions de Développement de l'Économie Rurale" in het Frans, wat zich vertaalt naar "Verbinding tussen Acties voor de Ontwikkeling van de Plattelandse Economie". LEADER is een onderdeel van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) van de Europese Unie. Binnen het GLB is LEADER een benadering die gericht is op het ondersteunen van de ontwikkeling van plattelandsgebieden door bottom-up initiatieven en lokale samenwerking. Het doel is om de plaatselijke gemeenschappen te betrekken bij het identificeren en implementeren van strategieën voor duurzame ontwikkeling.