'Verbind tegenpolen door ze met elkaar in gesprek te brengen'
Verbonden veerkrachtige landbouw, de toekomst van de boer: dat is het thema van de Werkplaats Netwerk Platteland op vrijdag 15 november. De organisatoren, provincie Noord-Brabant, ZLTO, Slow Food Youth Network (SFYN), Regieorganisatie GLB en Stimuland, willen zo het netwerk van boeren, organisaties, adviseurs en onderzoekers de kans bieden om van elkaar te leren, de uitvoering van het GLB te bespreken en ervaringen uit te wisselen. Marc Oudenhoven opent het programma deze dag. Wat is zijn visie op een ‘veerkrachtige landbouw’ als gedeputeerde van de provincie Noord-Brabant?
Streetwise
Marc Oudenhoven, noemt zichzelf een ‘streetwise bestuurder’. Naast zijn bestuurlijke ervaring als wethouder en raadslid, runde hij zijn eigen onderneming. Deze combinatie komt hem in zijn huidige rol als gedeputeerde van de provincie Noord-Brabant goed van pas. In het afgelopen jaar heeft hij met uiteenlopende partijen om de tafel gezeten om te doorgronden wat er speelt in de landbouwsector, om vanuit deze praktijkervaring te kunnen aansluiten met het provinciale beleid.
Samenwerking in DNA
“Het is belangrijk dat we het een gezamenlijk gedragen verhaal vertellen als het gaat om de landbouw en de veranderingen die nodig zijn.” Marc geeft aan zich wel eens zorgen te maken over de polarisatie binnen de landbouw. Dat er een verandering nodig is, is volgens hem duidelijk. “Die verandering is ook gaande, dat merk ik ieder werkbezoek weer. Maar we moeten ook de tijd nemen om het goed te doen, en ergens in het midden samen te komen. Er zijn beleidsdoelen die we nu te snel en te hard afdwingen. Hierdoor gaan de hakken in het zand bij de landbouwers.”
Marc ziet een oplossing in het zoeken naar verbinding door tegenpolen met elkaar in gesprek te brengen. “We moeten begrip hebben van wat er in zijn totaliteit speelt. Dan weten we waar we staan en waar we naar toe willen met elkaar.” Zeker binnen zijn provincie: “Brabant is goed in samenwerken, samenwerking zit in DNA.”
Aan de keukentafel
Marc noemt een aantal praktijkvoorbeelden waarop de provincie de discussie en gedachtewisseling tussen de verschillende partijen hoopt te stimuleren. Zo is er een jongerencoördinator aangenomen. “We moeten jongeren meer aan tafel zetten”, meent Marc. Hij heeft regelmatig contact met het Brabants Agrarisch Jongeren Kontakt (BAJK) over de strategische agenda en betrekt hen bij de besluitvorming.
Een andere belangrijke ontwikkeling is volgens Marc de komst van het ondersteuningsteam, bestaande uit coaches die zelf ook uit de sector komen. “Het bereiken van iedere boer is echt een uitdaging. Een deel van de groep landbouwers heeft minder positieve ervaringen met de overheid en is hierdoor het vertrouwen in de overheid kwijt. Niks doen is echter geen optie.”
De coaches uit het ondersteuningsteam voeren gesprekken met de boer aan de keukentafel. “Het is emotioneel beladen om met deze groep aan tafel te zitten. Ik heb zelf ook een onderneming gehad. En daar was het inkomen voorspelbaar. In de agrarische sector hebben veel ondernemers last van de onzekerheden rondom het voortzetten van hun bedrijven en hun inkomen. Dit doet veel met hen.” Doordat de coaches een achtergrond hebben in hetzelfde werkveld kunnen beide partijen zich beter in elkaar inleven.
Investeren in klimaat
Naast het bereiken van iedere boer is het belangrijk dat boeren kunnen investeren in klimaatbestendigheid. Op de vraag welke middelen er beschikbaar zijn om boeren in staat te stellen hun bedrijf aan te passen aan maatschappelijke veranderingen en innovatie antwoordt Marc: “Vanuit de rol als overheid is het erg moeilijk om invloed uit te oefenen in de keten. Het lukt niet zomaar om het verdienmodel voor boeren anders in te richten, daar is de hele keten voor nodig.” Vanuit de provincie zijn er verschillende programma’s zoals Leader en het Landbouw innovatiefonds Brabant (LIB). Een voorbeeld van een innovatie is de LaserWeeder, robotisering van gewasbeschermingsmiddelen. Zij zijn aanwezig op de werkplaats.
Boer zoekt Boer
Een veerkrachtige landbouw heeft ook een goed perspectief nodig voor de toekomstige generaties. Jonge agrarische ondernemers aantrekken is hierin essentieel. “In Brabant hebben we het programma Boer zoekt Boer”, vertelt Marc. Binnen het project Boer zoekt Boer werkt het BAJK samen met ZLTO en de Provincie Noord-Brabant aan het vinden van een match tussen agrarische ondernemers zonder opvolger en potentieel geschikte opvolgers, zodat er een volgende generatie agrarische ondernemers blijft in de provincie Noord-Brabant.
“Ook de GLB-openstellingsregeling Productieve investeringen groen- blauw en dierenwelzijn door jonge landbouwers is speciaal voor de jonge generatie”, vervolgt hij. Deze openstelling biedt investeringsmogelijkheden voor jonge landbouwers, gericht op verduurzaming van landbouwbedrijven rekening houdend met het klimaat en milieu- en dierenwelzijnsdoelen. Maar waarmee eerst en vooral een rendabeler bedrijfsvoering mogelijk wordt.
“Er zijn zoals genoemd verschillende mogelijkheden, maar je kunt ook denken aan concrete toepassingen op het erf. Als we willen dat bedrijven gaan verbreden, moeten we ook ruimte bieden op de erven. En de vergunningen voor verbreding flexibeler maken.”
Werkplaats
Zou jij wel eens met Marc of andere partijen uit de landbouwsector in gesprek willen over de door Marc besproken thema’s? Of je nu uit Noord-Brabant komt, of uit een andere regio in Nederland: vrijdag 15 november is je kans op met verschillende partijen uit de landbouwsector in gesprek te gaan. Meld je aan voor de Werkplaats Verbonden veerkrachtige landbouw, de toekomst van de boer.
