‘De LEADER-community spreekt constructief en positief over oplossingen op het platteland’.

LEADER is een Europees subsidieprogramma dat lokale initiatieven van inwoners, ondernemers en organisaties stimuleert en steunt. Bewoners en ondernemers op het platteland hebben vaak hele goede ideeën over hoe zij hun gebied verder kunnen ontwikkelen. LEADER maakt het mogelijk dat dit soort ideeën van de grond kunnen komen. Onlangs vond de landelijke LEADER-dag plaats. Tijdens deze jaarlijks terugkerende bijeenkomst kan iedereen uit de LEADER-community elkaar ontmoeten en ervaringen uitwisselen. De dag bestaat in de regel uit een combinatie van workshops, projectbezoeken en een informeel samenzijn. Bart Soldaat is namens het LEADER Netwerk Nederland, het samenwerkingsverband van de 31 LEADER-gebieden, lid van het organisatieteam van deze LEADER-dag. Bart en enkele LAG-leden blikken terug op een waardevolle bijeenkomst.

Bart: “LEADER staat voor een aanpak van onderop. Het is een programma voor, van en door het gebied. Alle betrokkenen uit een streek stellen een plan op, de Lokale Ontwikkelingsstrategie, en mogen het ook zelf uitvoeren. Door samen te werken ontstaan innovatieve ideeën en wordt impact gecreëerd. Dichter bij de burger kun je Europa niet krijgen. De LEADER-dag past hier heel goed bij, omdat in de LEADER-aanpak uitwisseling en samenwerking tussen gebieden ook nadrukkelijk wordt aangemoedigd”.

Ervaringen uitwisselen

Volgens Bart is de LEADER-dag in de eerste plaats bedoeld voor leden van de 31 Lokale Actie Groepen (LAG’s). “Zij zetten zich, vaak als vrijwilliger, in om voor hun gebied projecten te beoordelen en initiatieven te ondersteunen. Deze dag is de gelegenheid waar ze ervaringen met hun collega LAG-leden uit andere gebieden kunnen uitwisselen. We hebben in deze periode veel nieuwe LEADER-gebieden en veel nieuwe LAG-leden. Met deze dag willen we vooral hen ook kennis en ideeën meegeven om hun rol als LAG-lid op een goede manier te kunnen vervullen”.  

Elkaar helpen en verrijken

Marlies Groot is LAG-lid Kop van Noord-Holland. Zij was ook aanwezig tijdens de LEADER-dag en deelt de mening van Bart. Marlies: “Het is mooi om te zien dat de 31 verschillende LEADER-projecten in Nederland in verschillende stadia zijn. Sommige LEADER-projecten beginnen net. Ik draai zelf al sinds 2013 mee, dus ik vind het wel mooi om te zien hoe mensen ook op het gebied van communicatie de aanvliegroute hebben gekozen. Het is ontzettend fijn om te zien hoeveel kennis en expertise er eigenlijk al bij verschillende mensen al zit. Je ziet op een LEADER-dag hoe belangrijk het is om de kennis te delen en elkaar mee te helpen en te verrijken. Ten eerste ben je nooit uitgeleerd. Ten tweede zijn de LEADER-projecten zo verschillend; je hebt altijd wel haakjes waar overeenkomsten zijn”.”

Eyeopeners

Jan Groot is sindskort LAG-lid Flevoland. “Het is voor mij nieuw en ik kom hier informatie ophalen over hoe een LAG werkt. Je hoort vanuit het veld weleens verhalen van mensen die mee willen doen aan een LEADER-project. Er zit toch een hele hoge drempel om mee te gaan doen, omdat je een heleboel moet beschrijven en beantwoorden. Vooral voor kleine clubs is dat toch wel een hele grote barrière om daarvoor in te schrijven. Het verrassende wat ik heb opgehaald bij de workshop: ‘De tol en taken van de LAG’, is dat ook de Lokale Ontwikkelingsstrategie (LOS) niet bij iedere streek of provincie gelijkwaardig is. Ik moet me nog verder verdiepen in wat de verschillen zijn”.

Inspiratie opdoen

Fijko van der Laan is voorzitter LAG Kop van Noord-Holland. “Ik vind het mooi dat wij de landelijke LEADER-dag in de Kop van Noord-Holland, in Schagen kunnen organiseren en bijwonen. We hebben een hele succesvolle periode achter ons en we zitten nu in een nieuwe periode met een iets andere nadruk op andere thema’s. Wat ik vandaag hoop te horen is hoe andere LEADER-gebieden, hoe zij hun gebied aanpakken en wat daar de thema’s zijn en of wij daar iets van kunnen oppikken. Wat met name voor onze LAG-leden van belang is, hoe kunnen wij nou in ons gebied van bottom up stimuleren, vanuit de LEADER principe en hoe kunnen projecten bij ons worden aangepakt. Dat is eigenlijk het belangrijkste doel. Daar stoor ik mij een klein beetje aan. Er komen wel projecten binnen maar het gaat nog niet heel snel. Ik probeer er vandaag achter te komen hoe we dat voor elkaar kunnen krijgen”.

Positieve sfeer

Bart omschrijft de sfeer op LEADER-dagen standaard als positief. “Er komt veel af op de landbouwsector en het platteland. LEADER vormt dan een community waar we juist op een constructieve manier spreken over oplossingen. We hebben een survey gehouden onder de deelnemers van deze LEADER-dag. Daaruit blijkt dat mensen verschillende dingen meenemen van deze dag: voor de ene persoon is het meer kennis over de LEADER-methode, voor een ander is het inspiratie opdoen. En voor een derde de uitwisseling van ervaringen met andere gebieden. Je merkt toch dat het enorm helpt als je mensen meeneemt naar concrete voorbeelden. Vooral voor de nieuwe LAG-leden kan LEADER in het begin abstract en bureaucratisch overkomen. Maar uiteindelijk gaat het om concrete lokale initiatieven die je als LAG-lid met LEADER een zetje kunt geven”.

Toekomstplannen

“We zijn nu vanuit LEADER Netwerk Nederland plannen aan het maken om de uitwisseling tussen gebieden en LAG’s veel meer te stimuleren, bijvoorbeeld met werkbezoeken over en weer. Ik ben nu ook een rondje aan het maken langs alle LEADER-coördinatoren. Zo kan ik inventariseren waar de LAG’s nog meer behoefte aan hebben om hun taak beter te kunnen vervullen en van het programma een succes te maken”.