“Werkbezoeken bieden de kans om van elkaar te leren, door het creëren van nieuwe netwerken.”
Op 7 januari waren de Regieorganisatie GLB en enkele van haar netwerkpartners op werkbezoek bij Rick en Judith de Vor. Zij zijn boer bij Beleefboerderij de Elihoeve in Snelrewaard. Als vijfde generatie op die plek zorgen zij elke dag met veel liefde voor de koeien, het landschap en de omgeving. Naast het melken van koeien doen ze veel aan natuur- en landschapsbeheer, is er een vergaderruimte en er wordt binnenkort een winkel geopend. Judith vertelt hoe bevlogenheid, passie en ondernemerschap haar en Rick kenmerken. Ook vertelt Judith waarom werkbezoeken waardevol zijn.
Judith: “Duurzaamheid staat hier hoog in het vaandel, niet alleen ecologisch maar ook sociaal en economisch. Als deelnemer aan agrarisch natuurbeheer via een collectief en via uitvoeren van activiteiten die onder de eco-regelingen vallen, worden weidevogels beschermd, wordt kruidenrijk grasrijk gezaaid en worden oude knotbomen in stand gehouden. Toekomstgerichtheid vullen wij zelf in door een eigen visie op de landbouw, boerderij en omgeving. Zo zijn de laatste jaren verbeteringen toegepast om dierenwelzijn te verbeteren. Ook hebben we een emissiearme vloer geplaatst en een proef gestart om avocado's te telen. Voor deze projecten is vanuit POP3 een bijdrage ontvangen.”
Inspireren en innoveren
Volgens Judith is de landbouw is al eeuwen in verandering en zal dat ook zo blijven. “Wij proberen te kijken naar die veranderingen als kans. Al is dat soms ook lastig. Zo wonen en boeren wij in het westelijk veenweidegebied, waar water en bodemdaling belangrijke thema's zijn. Hoe werk je met perspectief aan deze veranderingen? Wij geloven in samenwerking mét ruimte voor innovatie. We doen ook ervaringen op in het buitenland. Waar we zelf kunnen zien hoe daar bijvoorbeeld met bodemdaling wordt omgegaan. Of we laten ons inspireren met nieuwe mogelijkheden. Beiden hebben we de mogelijkheid gehad om, via het Nuffield scholarship, de wereld over te reizen. En te leren over de agrarische sector in brede zin. In Chili onder andere hebben we gezien hoe avocado's worden geteeld. En wat dit vraagt aan watermanagement. Niet alleen voor telers, maar ook voor dorpen. Zo kwamen wij op het idee om zelf een proef te starten om avocado's te telen.”
Jezelf blijven ontwikkelen
“Verduurzaming en kennisdeling zijn voor ons erg belangrijk. Niet alleen in Nederland, maar zeker ook elders in de wereld. We hoeven als boer of als land niet zelf het wiel uit te vinden. Maar we kunnen ook van elkaar leren. Persoonlijke ontwikkeling is belangrijk. Kennis helpt om stappen te kunnen zetten op je boerderij. Niet alleen inhoudelijk, maar juist ook op het gebied van jezelf als mens. Jezelf kennen maakt dat je ook beter weet wat bij je past, zodat je ook voor de toekomst de juiste keuze kunt maken.”
Duidelijke meerwaarde
“Volgens Judith zijn werkbezoeken belangrijk en waardevol, ook voor hen. “Je kunt van elkaar leren, door het creëren van nieuwe netwerken. Boeren hebben vanuit de verschillende generaties heel veel gezien én zijn er ook ideeën over wat wel en niet werkt. Het is mooi als dat als input meegenomen kan worden. Maar vooral kun je dan gezamenlijk kijken wat beoogd wordt. Welke ideeën er zijn. En hoe de Regieorganisatie GLB en haar netwerkpartners daarin kunnen faciliteren. Dus van onderop stimuleren, in plaats van bovenaf de kaders en regels in beton gieten.”
Van theorie naar praktijk
Cor Graveland is senior-adviseur GLB-NSP bij de Regieorganisatie GLB. Cor deelt de mening van Judith. Cor: “Je hoort tijdens werkbezoeken over de issues waar boeren in het hier en nu mee te maken hebben. Dat is wel even anders dan werken van achter een laptop of een scherm. We kunnen als beleidsmedewerkers en adviseurs op het gebied van landbouw, voedsel en duurzaamheid niet alleen maar theoretiseren. We moeten ook naar de praktijk, naar de bedrijven zelf toe. En vragen kunnen stellen en met de antwoorden, eigen interpretaties kunnen maken. We moeten niet alleen maar lezen uit de krant, of uit de vaktijdschriften. Daarin komt het voor dat zaken op een vooringenomen manier worden gepresenteerd. Dankzij werkbezoeken halen we praktijkinformatie op en worden we een betere gesprekspartner.”
