Verbonden veerkrachtige landbouw, de toekomst van de boer
Hoe komt de landbouwsector in een positie, waarin zij onderdeel is van een eerlijke en duurzame voedselketen? Waarin zij zorg draagt voor voedselzekerheid en een bijdrage levert aan maatschappelijke opgaves? En hoe kan het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) een bijdrage leveren aan het versterken van de positie van de boer in deze voedselketen?
De positie van de boer in de voedselketen moet verbeteren. De Nederlandse land- en tuinbouw behoort tot de meest innoverende ter wereld. Echter, door verschillende maatschappelijke opgaves ligt er druk bij bedrijven en is het tijd voor een herijking van de waarde en positie van de boer in de voedselketen. Tijdens de vierde Werkplaats Netwerk Platteland op 15 november 2024 is daarom het thema: ‘Verbonden veerkrachtige landbouw, de toekomst van de boer’.
De Werkplaats Netwerk Platteland is er voor agrarische ondernemers, bewoners en gebruikers van het platteland, organisaties en overheden, adviseurs en onderzoekers en onderwijs.
Hoe ziet de dag eruit?
Marc Oudenhoven, gedeputeerde van de Provincie Noord-Brabant, zal het programma openen waarna we met een aantal interessante ondernemers uit de agrarische sector in dialoog gaan over hun perspectief op een veerkrachtige landbouw. Ingrid Jansen, Kwartiermaker Kernteam Werkplaats Netwerk Platteland, (Stimuland) begeleidt dit gesprek.
Tijdens de lunch wordt de groep gesplitst. Je kiest of voor het volgen van twee werkbanken of voor het het bezoeken van melkveebedrijf en zorgboerderij De Maashoeve. Er zijn verschillende werkbanken die je kunt volgen, om je te laten informeren door experts uit de praktijk. Voor de excursie is een beperkt aantal plaatsen beschikbaar.
Werkbanken
We geven inzicht in de resultaten van het Europese GRASS CEILING project dat tot doel heeft advies te geven aan overheid en andere betrokkenen bij innovaties op het platteland. Een van deelneemsters aan het GRASSCEILING living lab zal vertellen wat haar ervaringen en tips zijn. Deze werkbank wordt verzorgd door Bettina Bock van Wageningen University & Research en melkveehoudster Marloes van Schaik.
Vertegenwoordigers van Groeifondsproject ReGeNL Ingrid van Huizen van RUG Campus Fryslân, Alfons Beltman van Wageningen Economic Research en boer Jaring Brunia verzorgen een werkbank over het project 'ReGeNL'. Door het project kunnen minimaal 1000 boeren in Nederland begeleid verkennen en uitproberen hoe regeneratieve landbouw hun bedrijf kan verrijken.
Met robotisering kunnen ondernemers kosten besparen, emissies verlagen en kwalitatief betere producten leveren. Hoe kan men zich daarmee onderscheiden in de markt voor betere marges bij de producent? En hoe wordt dit vormgegeven in samenwerking met de hightech-industrie en in dialoog met ketenpartners? Deze werkbank wordt begeleid door Noralie van den Einden van Green Specialties Holland, Joris van der Kamp van Future Farmers en Xander Pieterse van Greentechport Brabant.
Wij zien vrouwen een enorme rol vervullen in verbondenheid en veerkracht die echter niet gezien wordt. Vrouwen zoeken daarvoor onderlinge verbondenheid – Wat is ervoor nodig om hier een brede beweging van maken? Deze werkbank wordt begeleid door Olga van der Valk van Wageningen Economic Research en Femke van de Plas van ZLTO.
Onder leiding van Jan Willem van der Schans, co-founder Taskforce Korte Keten zullen we enkele voorbeelden van keten innovatie bespreken. De drie casussen gaan over andere vormen van keten samenwerking, gebaseerd op marktdifferentiatie in plaats van kosten efficiency, en gebaseerd op prijs en afname garanties in plaats van onverschilligheid en opportunisme. Ook zullen we de vraag bediscussiëren: is dit de toekomst van het landbouwsysteem?
Het programmabureau van het Regieorgaan ‘Versnellen innovatie emissiereductie duurzame veehouderij’ organiseert praktijkpilots die tot doorbraken moeten leiden met innovaties die op vier fronten succes in de markt beloven: omdat ze zowel technisch werken als juridisch houdbaar zijn, economisch zorgen voor bestaanszekerheid en maatschappelijk worden geaccepteerd. Door Bea van Golen van ministerie LVVN (programmabureau Regieorgaan) wordt de vraag behandeld of het beste is om op high tech innovatie in te zetten of ook op low tech. En op welk spoor is voor de langere termijn de meeste impact te verwachten: voer, dier, stal of mest/bodem?
'We horen het steeds minder mensen zeggen: 'mijn opa was vroeger boer', of 'ik had vroeger klasgenootjes met een boerderij thuis'. De verbinding die mensen ervaren tussen de landbouw en henzelf wordt steeds kleiner, terwijl de invloed die individuen kunnen uitvoeren op de ontwikkeling van bedrijven in hun omgeving steeds groter wordt. Boeren kunnen ontwikkelen bij de gratie van de omgeving. Daarom is voor boeren het betrekken van die omgeving belangrijker dan ooit. Dat is niet alleen een uitdaging, maar ook een kans.' Deze werkbank wordt begeleid door Robert ten Kate van Invior.
Voedselzekerheid zorgt ervoor dat steden een rol gaan spelen in aansturing voedselproductie. Maak kennis met het internationale netwerk van steden die ook met dit thema bezig zijn. Deze werkbank wordt verzorgd door Mark Frederiks van Amped/EU4Advice en Noud Janssen van HubOranje!
Ondernemers voegen via ketensamenwerking waarde toe aan een product dat uiteindelijk door consumenten wordt gekocht. Samen met Marc Jansen van CBL bespreken we onderwerpen als voedselzekerheid, (geo)politieke lading, import, export en milieugebruiksruimte en de vraag of je maatschappelijke vraagstukken via de publieke of private route moet oplossen.
Het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) ondersteunt boeren in het realiseren van een toekomstbestendige Europese landbouw. ln 2028 start een nieuwe GLB-periode. Zowel op nationaal als op Europees niveau wordt nagedacht over hoe het nieuwe GLB het beste kan bijdragen aan o.a. voedselzekerheid, een goed verdienvermogen voor boeren en duurzaam beheer van natuurlijke hulpbronnen. In deze sessie zal het ministerie van LVVN kort het proces toelichten voor de totstandkoming van het nieuwe GLB en worden de belangrijkste ontwikkelingen op zowel nationaal als Europees niveau besproken.
De Dilemma Dialoog handvatten voor nieuwe perspectieven voor de toekomst van landbouw, voedsel en natuur. Verken de dilemma’s én deel wat jij nodig hebt voor een lange-termijn perspectief. Geef zo mede vorm aan deze ‘dilemma aanpak’ die moet helpen keuzes te maken en koers te bepalen. Deze werkbank wordt begeleid door Simone Ritzer van Wageningen Dialogues.
Maak kennis met het Slow Food Youth Network (SFYN) en haar leden, van boer tot burger. Leer meer over de perspectieven van dit jongerennetwerk en hoe zij samenwerken aan een verbonden en veerkrachtig voedselsysteem.
Deelname aan de Werkplaats is gratis. Na de aanmelding ontvang je verder informatie. Voor deelname aan deze Werkplaats zijn PE-punten geaccrediteerd door de Vereniging Agrarische Bedrijfsadviseurs.
Vragen over deze dag?
Neem contact op met:
Liza Simons (senior projectmanager Stimuland) via lsimons@stimuland.nl of 06 13 28 47 52.
Erika Frankhuizen (coördinator Netwerk Platteland) via e.m.frankhuizen@roglb.nl of 06 15 27 53 12.
