Weblogbericht | 21-05-2024 | Netwerk Platteland

Een rijkdom aan ideeën en voorstellen zijn uit de pilots naar boven gekomen. Bijvoorbeeld over samenwerking, hoe geef je op gebiedsniveau samen invulling aan de doelen en verbetering van het beleidsinstrumentarium van het GLB? De overheid kreeg hiermee de kans om te leren van de agrarische praktijk en dit toe te passen in het beleid. En de vraag is dan ook: is dit (voldoende) gebeurd?

Tijdens de tussentijdse bijeenkomst van de GLB-pilots in maart 2023 werd er al opgemerkt dat het ministerie van LNV, de provincies en de waterschappen beter betrokken zouden moeten worden. Slechts enkele pilots hadden structureel overleg met de overheid. Maar meer pilots hadden überhaupt weinig tot geen contact.

En op het eindsymposium was ook nu weer de conclusie: de overheid en de sector moeten méér in samenspraak en onderling vertrouwen met elkaar beleid ontwikkelen. Het verbeteren van de aanhaking tussen beleid en praktijk was hét centrale thema van de middag. Constructief overleg tussen beleidsmakers en praktijk is nodig om samen beleid te ontwikkelen, want we hebben elkaar nodig om tot oplossingen te komen.

Vanuit de Regieorganisatie GLB kennen we veel collega-ambtenaren die allemaal ontzettend bevlogen zijn om stappen te zetten in het beleidsterrein waarin zij werkzaam zijn. Maar waarom is het dan zo lastig voor ambtenaren om betrokken te zijn bij dit soort ontwikkelingen? Om daarmee meer te doen voor de transitie van de landbouw?

Recent heeft Rik Braams (senior wetenschapper Transformatieve Overheid) een interessant promotieonderzoek gedaan over de Transformatieve Overheid. Hij stelt dat huidige bestuurlijke tradities leiden tot ongemak bij ambtenaren. En ervoor zorgen dat transities niet goed van de grond komen. ‘Ze [ambtenaren] balanceren tussen zaken als politieke wensen, haalbaarheid, rechtmatigheid, doelmatigheid, voorkomen van willekeur, effectiviteit, efficiëntie, draagvlak, inclusie en representatie.’ En dat wringt aangezien andere rollen en kaders nodig zijn voor een succesvolle transitie. In een lezenswaardig magazine (De Transformatieve Overheid, september 2023) analyseert Braams wat de transitie naar een duurzame samenleving nodig heeft. En een Top 10 Transitie Tips om mee aan de slag te gaan.

Een van die tips voor ambtenaren is: help je bewindspersoon dapper te zijn. Ik zou daar aan willen toevoegen: laten we als ambtenaren niet alleen onze bewindspersonen aanmoedigen om dapper te zijn. Maar laten we zelf ook de moed tonen om samen met de praktijk antwoorden te vinden voor de transitie van de landbouw, zelfs als de politiek zelf nog zoekende is. Laten we niet aarzelen om het veld in te gaan. Een van de panelleden tijdens het eindsymposium zei: ‘ De boer is in feite al verder qua transitie dan de overheid zelf”. Er valt dus veel te leren in de praktijk. Wij, als Regieorganisatie en Netwerk Platteland gaan dan ook aan de slag om  de waardevolle kennis en ervaringen van deze pilots blijvend te benutten voor een duurzame toekomst van de landbouw.

Wil je hierop reageren? Dat kan! Deze blog staat ook op LinkedIn gepubliceerd. Ik lees daar graag jouw reactie.

Annette Pancras
Plaatsvervangend directeur Regieorganisatie GLB