‘Als je je als boer wil ontwikkelen, heb je daar je omgeving bij nodig’

Veel meer dan ooit zal je als agrarisch ondernemer je omgeving moeten betrekken bij het ontwikkelen van je bedrijf. Daar is Robert ten Kate, adviseur van onderzoeksbureau Invior én landbouw- en plattelandsliefhebber, van overtuigd. Samen met Ron Methorst, lector Omgevingsinclusief ondernemen aan de Aeres Hogeschool, vertelt hij er alles over tijdens zijn werkbank Boeren bij de gratie van de omgeving op 15 november.

Betrokken

Hij mag dan de melkveehouderij niet van zijn ouders hebben overgenomen, Robert ten Kate heeft wel ‘een enorm zwak voor landbouw en platteland’. “Ik ben oorspronkelijk een boerenzoon uit Overijssel. Mijn broertje heeft het bedrijf van mijn ouders overgenomen. Als ik zie wat je als boer moet kunnen 24 uur per dag, zeven dagen per week, dan vind ik dat ontzettend knap, maar het is niet aan mij besteed”, bekent Robert.

Toch is hij vanuit zijn huidige functie en interesse nog steeds nauw betrokken bij het agrarische ondernemen. “Als adviseur bij het onderzoeksbureau Invior beheren we het grootste burgerpanel van Nederland. We onderzoeken voor verscheidene overheden heel uiteenlopende thema’s: van armoede, tot aan wonen en omgevingsbeleid. We onderzoeken dus constant hoe je bewoners betrekt bij de overheid.” En dat lijntje legt Robert nu ook voor boerenondernemers die zouden willen uitbreiden of ontwikkelen. “Het is heel waardevol om als boer je omgeving bij je bedrijfsplannen te betrekken.”

Andere tijden

Het betrekken van je omgeving als boer zijnde is belangrijker dan ooit, stelt Robert. “Dat zag ik toen ik een tijdlang wethouder van de gemeente Nederweert was. Bedrijven die hun omgeving betrokken bij een omslag of uitbreiding kregen sneller goedkeuring op een vergunningsaanvraag en liepen tegen minder bezwaren van omwonenden aan.”

Maar waarom is dat tegenwoordig anders dan vroeger? Volgens Robert heeft het ermee te maken dat het vroeger een stuk ‘normaler’ was om boer van beroep te zijn. “Mijn opa en oma waren ook boer. Bij mijn ouders in de klas zaten allemaal kinderen waarvan hun ouders ook boer waren. Tegenwoordig maken boeren een steeds kleiner onderdeel van onze samenleving uit. Een samenleving die veel mondiger is geworden. Mensen vinden wat van schaalvergroting van agrarische bedrijven. En dat terwijl de samenleving steeds groter wordt, maar het aantal boeren steeds minder. Dat schuurt dus.”

Daarnaast kan onze samenleving ook steeds meer invloed uitoefenen op wat bedrijven doen en of ze zich kunnen doorontwikkelen. “Als je een varkensstal wil bijbouwen, dan kan je buurman daar een bezwaar tegen indienen. Daarom blijf ik erop wijzen dat je als boer moet onderzoeken hoe je bedrijf in de omgeving past. Daar schuilen ook mooie kansen.”

Omgevingsbewust denken

Samen met Ron Methorst, lector Omgevingsinclusief ondernemen aan de Aeres Hogeschool, geeft Robert de werkbank ‘Boeren bij de gratie van de omgeving’ op de Werkplaats van 15 november. “Ik ben erg onder de indruk van de manier van denken van Ron. Hij heeft het omgevingsbewust denken echt bij ondernemers (en bij mij) weten aan te wakkeren.”

Tijdens de werkbank zal Robert een introductie geven waarin hij over de transitie en het belang van het betrekken van de omgeving benadrukt. Ron zal vertellen over zijn eigen ontwikkelde methode: de Boerenboom. “Dat is gebaseerd op de Donuteconomie waarbij je in kaart brengt wat de waarde van je bedrijf is wat betreft je omgeving, de natuur, etc. Je beantwoordt dus de vragen: wat is de kracht van mijn bedrijf en wat zijn de valkuilen?”

Robert denkt dat deze workshop vooral van belang is voor erfcoaches en ambtenaren die op bedrijfsbezoek gaan. “Bijna iedere boer in Nederland moet nu een expliciete keuze maken: ga ik stoppen, ga ik op dezelfde manier door, of ga ik het anders doen? Vaak merken zowel zij als de erfcoaches wél dat deze transitie in de omgeving gaande is, maar vinden ze het moeilijk om er woorden aan te geven. Laat staan wat ze daar dan mee moeten. Tijdens deze werkbank helpen wij met het bieden van een methode.”

Werkplaats

Wil je deze werkbank graag bijwonen? Dat kan, want er zijn nog plaatsen beschikbaar voor de Werkplaats Verbonden veerkrachtige landbouw, de toekomst van de boer. Aanmelden kan via DIT FORMULIER.

Is een van deze werkbanken ook wat voor jou? 
Meer veerkracht voor boer bodem en business met regeneratieve landbouw.
Vrouwen aan zet voor een maatschappelijk verbonden en veerkrachtige landbouw